Nowotwory u psów i kotów - przyczyny, profilaktyka i leczenie

czytania opublikowano

Zdjęcie przedstawiające nowotwór u psa

Nowotwory są chorobami powszechnymi u naszych domowych zwierzaków. Częściej zapadają na nie psy i koty w średnim oraz starszym wieku. Diagnoza nowotworu dla opiekuna czworonoga jest powodem poważnych zmartwień, dlatego bardzo ważne jest postawienie jej jak najszybszej, w celu zastosowania odpowiednich metod leczenia, które przyniosą efekty i poprawę jakości życia pupila. A jeśli zwierzak jest już w trakcie terapii onkologicznej, szczególnie istotne jest zaangażowanie opiekuna w cały proces leczenia pupila.

Czy wiesz, że:

ilustracja przedstawiająca psa
  • Szacuje się, że śmiertelność wśród zwierząt związana z wystąpieniem nowotworu wynosi nawet 30%
  • Większość z naszych pupili może zachorować w wieku powyżej 10 lat

Jak powstaje nowotwór?

Powstawanie nowotworu jest procesem, w którego następstwie z prawidłowej komórki organizmu powstaje komórka nowotworowa o zmienionym charakterze, wyglądzie i funkcji. W komórkach nowotworowych, poza gromadzeniem mutacji w materiale genetycznym, dochodzi do zmian w metabolizmie. Tkanka nowotworowa to tkanka, która narasta w sposób nieprawidłowy i nadmierny w stosunku do tkanki zdrowej i wymyka się ona wszelkim fizjologicznym mechanizmom regulacji. Tkanka nowotworowa jest nieśmiertelna i ma nieskończony potencjał replikacyjny.

Rodzaje nowotworów u zwierząt domowych

Psy i koty mogą cierpieć na różne rodzaje nowotworów. Do tych występujących częściej należą: 

U suk i kotek diagnozuje się często przypadki nowotworów listwy mlecznej. Dotyczą one jednak samic niekastrowanych lub kastrowanych w późnym wieku. Natomiast u suk i kocic kastrowanych poniżej pierwszego roku życia są niezwykle rzadkie. Ryzyko wystąpienia nowotworu gruczołu mlekowego jest wyższe, jeśli opiekun decyduje się na terapię hormonalną, która jest stosowana w celu eliminowania cieczki lub rui. Kastracja suk i kocic zabezpiecza je przed wystąpieniem raka macicy i jajników oraz ropomacicza, które nie jest chorobą tła nowotworowego, ale schorzeniem zagrażającym życiu. Kastracja przeprowadzona w młodym wieku, po pierwszej cieczce lub rui, zmniejsza do kilku procent możliwość wystąpienia guzów listwy mlecznej. 

Przyczyny i objawy chorób nowotworowych 

Choroba nowotworowa jest problemem cywilizacyjnym psów i kotów. Przyczyny chorób nowotworowych mogą być różne. Należą do nich nie tylko predyspozycje rasowe, ale i wiele czynników środowiskowych. Statystycznie najbardziej narażone są rasy psów tj.: berneński pies pasterski, rottweiler, staffordshire bull terrier, terier walijski, golden retriever, bokser, buldog francuski, alaskan malamute, beagle, sznaucer miniaturowy. Natomiast u kotów najczęściej występują u ras orientalnych i syjamskich.

Niedobory żywieniowe w konsekwencji mogą prowadzić do wystąpienia chorób nowotworowych. Dlatego warto stosować zbilansowaną dietę, która dostarczy psu i kotu odpowiednie ilości elementów odżywczych, dostosowanych do aktualnych potrzeb zwierzaków związanych z wiekiem i stanem fizjologicznym ich organizmu. Do składników odżywczych, odgrywających rolę budulcową zaliczamy białka i kwasy tłuszczowe, a rolę energetyczną-tłuszcze i węglowodany. 

 Do przyczyn powstania chorób nowotworowych zaliczamy również:

Pies lub kot chory na nowotwór manifestuje różne objawy. Opiekun może zauważyć zmiany na skórze w postaci guzów czy przebarwień oraz wiele innych symptomów tj.: 

Profilaktyka 

Z uwagi na fakt, że psy i koty starsze częściej chorują na nowotwory, bardzo ważne jest wykonywanie właśnie w tej grupie wiekowej dwa razy do roku profilaktycznej diagnostyki laboratoryjnejBadanie morfologiczne pokazuje obraz składników krwi i informuje o stanie zapalnym lub anemii w organizmie czworonoga. Wyniki badań biochemicznych krwi pomagają lekarzowi weterynarii sprawdzić funkcjonowanie większości narządów wewnętrznych, gruczołów oraz ocenić stan nawodnienia i odżywienia.

Uzupełnieniem diagnostyki laboratoryjnej są badania obrazowe USG, RTG, rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa czy badanie endoskopowe. Badanie ultrasonograficzne pomaga przeanalizować strukturę anatomiczną narządów wewnętrznych. Może być bardzo pomocne przy wykryciu guzów i tętniaków. Badanie RTG pozwala wykryć zmiany nowotworowe m.in. płuc, żołądka, przełyku, tchawicy, kości i kręgosłupa.

Diagnostyka i leczenie 

Jeśli podejrzewamy, że nasz pies lub kot może mieć nowotwór, należy jak najszybciej udać się do lekarza weterynarii. Czas może decydować o rokowaniu. W przypadku guzków bardzo istotna jest ich wielkość. Zmiany bardzo małe mają lepsze rokowanie na całkowite wyzdrowienie.

Podczas wizyty onkologicznej lekarz weterynarii przeprowadza dokładny wywiad z opiekunem. Następnie zleca badania, które mają prowadzić do rozpoznania choroby. Jeśli pacjent ma nowotwór, przy pomocy konkretnych badan dodatkowych określa się czy jest łagodny, czy złośliwy. W przypadku niektórych nowotworów wystarczy wykonanie biopsji cienkoigłowej. W innych przypadkach wymagane jest pobranie większego wycinka lub całkowite usunięcie zmiany i badanie histopatologiczne. Po szczegółowej diagnostyce lekarz weterynarii przedstawia plan leczenia. Wybór terapii zależy od lokalizacji i typu nowotworu oraz stanu ogólnego pacjenta. Część nowotworów wymaga zabiegu chirurgicznego, w celu usunięcia zmiany. 

Ważne!

Chemioterapia jest stosowana głównie w przypadkach, które nie kwalifikują się do interwencji chirurgicznej, ale bywa też pomocna jako terapia adjuwantowa po wykonanej operacji. Często wykorzystywana jest w przypadku nowotworów układu chłonnego. Może zatrzymać proces nowotworowy i przedłużyć życie czworonoga.

Oprócz wyżej wymienionych metod, na rynku obecne są preparaty innowacyjne wskazane przy określonych rodzajach nowotworu. Są one skuteczne tam, gdzie nie można wykonać operacji lub obserwujemy wielokrotne wznowy.