Alergia problem cywilizacyjny zwierząt domowych

czytania opublikowano

Zdjęcie przedstawiające psa i kota

Z każdym rokiem rośnie liczba psów i kotów, u których diagnozuje się alergię na alergeny środowiskowe, czyli atopię. Atopowe zapalenie skóry to genetycznie uwarunkowana choroba skóry, przebiegająca ze świądem i stanem zapalnym, która wynika z silnej i patologicznej reakcji układu odpornościowego na różne, powszechne czynniki środowiskowe. Coraz częściej też mamy do czynienia z alergią pokarmową, która powoduje spektrum objawów ze strony układu pokarmowego, ale także objawy skórne i oddechowe. Nieco rzadziej możemy obserwować uczulenia, którym towarzyszą tylko objawy ze strony układu oddechowego. U wielu pacjentów powyższe nieprawidłowości nakładają się na siebie i musimy przeprowadzić dokładną diagnostykę, żeby znaleźć źródło problemu.

Czy wiesz, że:

ilustracja przedstawiająca psa

Każdy pies i kot alergik musi być prowadzony indywidualnie przez lekarza weterynarii. Opieka lekarza ma na celu monitorowanie stanu zdrowia zwierzaka i ewentualne stosowanie terapii, które mają poprawić komfort życia i złagodzić objawy alergii takie jak świąd. Choroba alergiczna to duże wyzwanie dla lekarza i opiekuna zwierzęcia. Potrafi się ona bowiem z upływem czasu zmieniać, czasem zaogniać, pojawiają się nowe alergeny, na które w każdym momencie może uczulić się stabilny zwierzak. Czujność i uważność opiekuna to klucz do szybkiego rozwikłania wielu alergicznych zagadek!

Alergia pokarmowa – przyczyny, objawy i diagnoza

Każdy rodzaj pokarmu podawany naszym zwierzętom domowym może wywołać alergię. Wynika to z faktu, że pożywienie zawiera różne rodzaje białek, które najczęściej mogą przyczyniać się do reakcji układu immunologicznego. Ale nie tylko białka mogą być alergizujące, często chodzi o węglowodany, tłuszcz czy inne składniki karmy. 

Alergia pokarmowa objawia się najczęściej:

W celu zdiagnozowania alergii pokarmowej należy skonsultować się z lekarzem weterynarii i stworzyć plan działania, który pozwoli nam dotrzeć do przyczyny problemu. Na pewno elementem postępowania będzie stosowanie diety eliminacyjnej, diety hipoalergicznej, a z czasem też prowokacja konkretnymi rodzajami białka, żeby znaleźć to, które wywołało objawy, a także takie, które być może będziemy mogli bezpiecznie stosować u naszego zwierzaka.

Jak karmić psa lub kota, który jest alergikiem?

W ramach stosowania diety eliminacyjnej zaczynamy zazwyczaj od podawania pokarmu, który zawiera białka hydrolizowane, czyli rozdrobnione na mniejsze cząsteczki. Tak podane białko nie powinno wywołać objawów alergii. Inna opcja to podawanie zwierzęciu takich składników, których pies lub kot wcześniej nie spożywał. Mogą to być bardziej unikalne rodzaje mięs na przykład ze strusia, królika, kangura czy ryb. Jeśli znajdziemy ten rodzaj białka, na które uczulone jest nasze zwierzę, to należy unikać tego mięsa, ale także tłuszczu tego pochodzenia w składzie karmy. Na przykład zwierzęta uczulone na ryby nie powinny jeść karmy z olejem rybim. Zwracajmy też uwagę na inne domieszki w składzie karmy – podroby, rosół. One także potrafią spowodować wystąpienie objawów alergii. W okresie stosowania diety eliminacyjnej przeciwwskazane jest podawanie psu lub kotu smakołyków i żadnego innego pożywienia. W przypadku większej ilości zwierząt w rodzinie należy wyeliminować możliwość wyjadania pokarmu z miski innego domownika na czterech łapach.

Nietolerancja pokarmowa nie ma związku z reakcją układu immunologicznego, mimo że jej objawy są bardzo podobne to tych występujących w alergii. Objawy pojawiają się zwykle po zjedzeniu pożywienia, które może być nieświeże czy niewskazane dla danego gatunku (np. mleko krowie, do którego trawienia zwierzę nie ma potrzebnych enzymów). Nietolerancja pokarmowa zwykle trwa krótko. Wymagać może wizyty u lekarza weterynarii, gdyż ze względu na objawy takie jak biegunka czy wymioty grozi odwodnieniem organizmu pupila.

Atopowe zapalenie skóry u zwierząt

Atopia jest nadmierną reakcją układu immunologicznego na czynniki występujące w otoczeniu psa lub kota, które wnikają do organizmu drogą wziewną, a także przez naskórek. Ta związana ze świądem i zapaleniem skóry chorobama podłoże genetyczne. Postępowanie terapeutyczne polega na identyfikacji alergenów i jeśli to możliwe – eliminacji ich ze środowiska, a także na podawaniu leków likwidujących świąd. Znacząco poprawia to komfort życia czworonoga. Dodatkowo może być pomocna szamponoterapia, która ma na celu troskę o kondycję okrywy włosowej i warstwy ochronnej skóry. Można również wspólnie z lekarzem weterynarii podjąć decyzję o zastosowaniu odczulania, co wymaga dużego zaangażowania ze strony opiekuna i nie gwarantuje powodzenia. Jest to terapia indywidualna, której skuteczność wynosi średnio ok. 70%.

Do alergenów środowiskowych, które mogą być przyczyną wystąpienia objawów atopii, zaliczamy: 

Alergiczne pchle zapalenie skóry

Alergiczne pchle zapalenie skóry jest uczuleniem na białka zawarte w ślinie pcheł. Do objawów APZS zaliczamy silny świąd skóry w okolicach grzbietu, łap i zadu, któremu towarzyszą zmiany skórne. Drapanie często prowadzi do uszkodzenia skóry, sączących się ran i nadkażeń bakteryjnych. Taka reakcja może się utrzymywać nawet kilkanaście dni po kontakcie z czynnikiem uczulającym, co nie oznacza, że musimy znaleźć pchły czy ich odchody na skórze naszego pupila. 

Uwaga!

Jedynym sposobem na uniknięcie kontaktu z pchłami jest regularne zabezpieczanie psów i kotów specjalnymi preparatami. Produkty, które regularnie stosujemy przeciwko kleszczom, mają zwykle również działanie przeciwpchelne. W przypadku inwazji pcheł należy konieczne wyeliminować postacie dorosłe i larwy tych pasożytów zewnętrznych również z otoczenia ludzi i zwierząt. 

Alergia na grzyby i produkty użytku codziennego

Grzyby pleśniowe mogą być silnymi alergenami dla naszych zwierząt, wywołującymi takie objawy alergii jak zmiany skórne, zapalenie spojówek czy kaszel. Najczęściej występują w wilgotnych nieogrzewanych pomieszczeniach, w domkach letniskowych, piwnicach, altanach, ale również w zaniedbanym klimatyzatorze czy jedzeniu. Grzyby obecne w środowisku psa mogą komplikować prowadzenie terapii atopowego zapalenia skóry.

Do alergenów, które mogą również uczulać psy i koty na drodze alergii kontaktowej zaliczamy wiele produktów codziennego użytku, które w swoim składzie mogą mieć m.in.: 

Ważne!

Leczenie alergii to duże wyzwanie zarówno dla opiekuna psa lub kota, jak i dla lekarza weterynarii. Wymaga dużo cierpliwości i konsekwencji oraz dokładnego i długotrwałego stosowania się do zaleceń.